Het monument of de herinneringsplek als element binnen het rouwproces

De veranderde mentaliteit en de ontwikkelingen binnen de samenleving hebben ertoe geleid dat veel mensen voor crematie kiezen. Begraafplaatsen zijn vaak overvol en worden minder vaak bezocht

Het fenomeen crematie heeft dus de gedenkcultus verstoord. Want wanneer de as van de overledene op het veld van het crematorium is verstrooid, rust de dode op een anonieme plek.

De behoefte aan een gedenkplaats is dus veranderd

Er bestaat een trend om de as van de overledene naar de lokale begraafplaats te brengen en die daar te verstrooien, bij te zetten in het columbarium of te begraven. Ook wordt de urn wel in het familiegraf bijgezet. Dat beleeft daardoor een tweede jeugd. Veel gemeenten staan de bijzetting van urnen in de grafkelder toe, ook als die eigenlijk vol is.

De nabestaanden kunnen sinds een recente wetswijziging ook een deel van de as bij zich houden.

Dit symbolische deel wordt bewaard in een mini urn, of zelfs in een juweel.

Deze nieuwe objecten en sieraden herinneren ons op tedere wijze aan de aanwezigheid van de dierbare.

Ook op het internet bestaan alternatieven voor de traditionele gedenkplaats.

Veel families hebben op het internet een gedenkplaats gecreëerd. Het gaat dan om een site met teksten, foto's en films gewijd aan de overleden persoon. Iedereen kan hier herinneringen ophalen.

Uitvaartondernemers dragen actief bij aan de gedenkcultus via reële of virtuele gedenklocaties.